Rai 1 delft onderspit in Nederland

De Italiaanse publieke zender Rai 1 delft per april het onderspit in Nederland en verliest per april het grootste deel van haar distributie door de overname van Ziggo door Liberty Global en de rol die de zender Mediaset Italia daarbij speelt.

Mediaset Italia is de internationale zender van Mediaset, het mediabedrijf van politicus Silvio Berlusconi.

Kosten
De opmars van Mediaset Italia via de kabel en IPTV/glasvezel-aanbieders in Europa lijkt te verklaren uit de commerciele condities waartoe de zender beschikbaar wordt gesteld, waarbij het financieel voor distributeurs veel minder kost dan het uitzenden van de publieke Italiaanse zender die een vergoeding voor de auteursrechten vraagt. Liberty Global kiest er voor om in Nederland niet zowel Mediaset Italia als Rai 1 aan te bieden voor haar klanten.

Per april is het zenderaanbod van UPC en Ziggo gelijkgeschakeld (4,29 miljoen huishoudens). In juni vorig jaar verwijderde Liberty Global-dochter UPC Rai 1 al ten gunste van Mediaset Italia in het UPC Starter aanbod (kost 5,50 euro per maand extra, 1,1 miljoen huishoudens). Voor haar interactieve aanbod deed KPN (ook bij o.a. submerk Telfort) (1,6 miljoen huishoudens) dat ook. Kabelaars zijn op doorgifteverplichtingen van enkele publieke Nederlandse en Vlaamse zenders na, vrij te bepalen wat ze wel en niet uitzenden in hun aanbod.

Mediaset Italia biedt een ‘beste van’ onder andere de Mediaset-zenders Rete 4, Canale 5 en Italia 1. Het aanbod is – gezien het commerciele karakter van Mediaset – veel commercieler van aard, dan Rai 1. Bovendien is de programma-opbouw merkwaardig te noemen aangezien veel prime time programma’s ’s nachts worden uitgezonden, en een middagprogramma ’s avonds.

Programmering
Rai 1 en de meeste programma’s van de Rai zijn niet via internet beschikbaar, vanwege auteursrechten. De zender biedt ten opzichte van Mediaset Italia een meer gevarieerde mix aan programma’s met nieuws, veel fictie (drama en films), laat avond debatten, het San Remo-festival, achtergronden, ontbijtprogramma’s, kookprogramma’s, religieuze uitzendingen en meer. In Italie is Rai 1 (marktaandeel van circa 19,2 % in prime time en 17,4 % over 24 uur, cijfers jaar 2014) de best bekeken zender.

Buitenland
In Belgie koos Liberty Global bij haar Vlaamse kabeloperator Telenet voor de uitzending van zowel Rai 1 als Mediaset Italia; de vooral in Franstalig Belgie actieve VOO biedt Rai 1, Rai 3 en Mediaset Italia, Proximus (Belgacom) Rai 1, Rai 2, Rai 3 en Mediaset Italia en ook Numericable biedt zowel Rai 1 als Mediaset Italia. In Duitsland is Kabel Deutschland gekomen met een pluspakket met de drie Rai-zenders tegen extra betaling en ook Kabelkiosk doet dat met Rai 1, Rai 3 en Mediaset Italia.

Zender op zwart
In het verleden werden gecodeerde uitzendingen als reden opgegeven waarom Rai 1 werd verwijderd door kabelaars. In werkelijkheid is het aantal – omwille van auteursrechten – gecodeerde programma’s te verwaarlozen. Rai 1 was in een verder verleden onderdeel van overeenkomsten over doorgifte van Europese publieke zenders waar ook kanalen als BBC 1, BBC 2, ARD, ZDF, WDR, SWR, NDR, RTBF La Une, RTBF La Deux, France 2, France 3, TVE Internacional en anderen onder vielen. Daarbij was het altijd zo dat kabelaars een auteursrechtenvergoeding betaalden voor de uitzending van deze zenders. Nadat in feite het ‘gezamenlijke’ hiervan ophield, werden distributeurs en omroepen geacht zelf tot overeenstemming te komen.

Kleinere aanbieders
Alleen bij Cai Harderwijk (circa 16.000 huishoudens) en Caiway Cogas (circa 70.000 huishoudens) blijft Rai 1 in het standaardpakket te zien. Rekam biedt Rai 1 nog wel in het standaardpakket bij gebruik making van een smartcard. Andere kabelaars bieden de publieke zender alleen in duurdere pakketten aan. Caiway biedt de zender alleen in het Extra TV aanbod (14,50 euro extra per maand), Kabeltelevisie Pijnacker (9,25 euro extra per maand) en KabelTex (3 euro extra per maand). Ook enkele kleinere glasvezel en IPTV-aanbieders bieden de Italiaanse publieke zender nog aan in hun aanbod (Fiber, Plinq, Stipte, Solcon, TriNed e.d.).

Via satelliet zijn onder andere Rai 1, Rai 2 en Rai 3 wel te ontvangen, tesamen met een vrij uitgebreid vrij te ontvangen Italiaans aanbod..