Column: “Selectieve verontwaardiging Discovery Networks Benelux”

(Column) Discovery Networks Benelux reageert selectief verontwaardigd op de berichtgeving aangaande haar moeizame contractsonderhandelingen met de Zeeuwse kabelexploitant Delta.

Discovery Networks Benelux is in feite een marketing en distributievertegenwoordiging in Nederland voor de zenders van Discovery Communications. Uiteraard zal het zo zijn dat Discovery Communications zoals zij stelt investeert in haar programmering; daarmee impliceert het echter alsof het de afgelopen 25 jaar niet zou hebben geïnvesteerd. Discovery Communications heeft relatief lagere kosten per land dan nationale zenders als SBS 6 of NPO 1 die met een volwaardig eigen programmering werken en alleen voor een zender produceren. Natuurlijk er zijn aparte versies voor Eurosport 1, Eurosport 2 en Discovery Channel, maar het aantal puur voor Nederland gemaakte programma’s is minimaal.

Discovery Communications put uit de rechtenportfolio die het bedrijf wereldwijd beschikbaar heeft en de programma’s kunnen dan rouleren op de zenders waarbij Nederland veelal ‘erbij’ is gekocht. Discovery werd in de jaren ’80 en begin jaren ’90 toen kabelexploitanten nog niet zo commercieel ingesteld waren als heden gezien als een kwalitatieve zender met waardevolle documentaires. Vandaag brengen de zenders vooral factual entertainment (amusement) en realityprogramma’s, wellicht uitgezonderd op Discovery Science en uiteraard sport via Eurosport die bij haar oprichting een publiek karakter had eind jaren ’80.

Discovery Networks Benelux claimt dat Discovery Channel en Eurosport de afgelopen 25 jaar overal in Nederland beschikbaar waren in het basispakket en dat ‘al die jaren’ de zenders nooit op zwart gingen. Omstreeks1996 schrapte A2000 (voorloper Ziggo) in Amsterdam zowel Disovery Channel als Eurosport. In dat conflict dat 21 jaar geleden plaats vond, ging het exact over hetzelfde principe als in 2017: Discovery Channel en Eurosport (toen nog los van elkaar staande zenders) wilden (meer) betaling.

Van meer recente datum is het verdwijnen van zowel Eurosport als Discovery Channel in Franstalig België. De kabelaar aldaar (die nog in publieke handen is), VOO schrapte Eurosport en Discovery Channel in Wallonië en Brussel in 2013 eveneens vanwege te hoge doorgifte vergoedingen. En in Scandinavië kwam Discovery Communications ook in conflict met een belangrijke exploitant: Telenor die de satelliet- en kabelaanbieder Canal Digital in Noorwegen, Zweden, Denemarken en Finland uitbaat, schrapte de Discovery Communications-zenders een dag of 10 in februari vorig jaar door een conflict over de doorgiftetarieven.

In Scandinavië nam Discovery Communications in 2013 commerciële zenders als Kanal 5 (Zweden), Kanal 9 (Zweden), Kanal 4 (Denemarken), Kanal 5 (Denemarken), 6-eren (Denemarken) en Canal 9 (Denemarken), TV Norge, Fem (Noorwegen), Max (Noorwegen) en Vox (Noorwegen) alsmede TV5 (Finland), Kutonen (Finland) en Frii (Finland) over. Discovery Communications heeft in de loop der jaren in steeds meer landen zenders overgenomen, ook in Italië nam het zenders als Nove (2015), Focus (2013), Giallo (2013), K2 (2013) en Frisbee (2013) over, maar daar spelen dankzij de andere primaire distributiewijze (gratis via vooral DVB-T en satelliet) van de overgenomen zenders (nog) geen distributievergoedingendiscussies.

Discovery Communications en Eurosport kennen elk een eigen geschiedenis waarbij Eurosport vanaf 2014 onder de controle van Discovery Commications kwam die de zender inmiddels volledig bezit. Discovery Communications kent John C. Malone als grootste aandeelhouder met 21% stemrecht die ook met 37,4 % het grootste stemrecht heeft van Liberty Global, het 50% moederbedrijf van VodafoneZiggo. Liberty Global sloot in augustus 2016 voor 12 markten een overeenkomst met Discovery Communications over de distributie van zenders als Discovery Channel, TLC, Investigation Discovery, Animal Planet en Eurosport1/2. Ziggo was toen nog voor 100% van Liberty Global en dient deze meerjarige overeenkomst te respecteren, ook als 50% partner in VodafoneZiggo.

Discovery meldt verder dat het gaat om de zenders van ‘Discovery Networks Benelux’. Deze zenders zijn echter niet van de Nederlandse marketing en distributievertegenwoordigers van Discovery Communications. De Discovery/TLC/Animal Planet-zenders werken met een Britse uitzendlicentie om zo de (iets strengere) Nederlandse wet- en regelgeving te omzeilen en zijn zenders van de in het Verenigd Koninkrijk gevestigde Discovery Corporate Services Ltd.

De Eurosport-zenders werken met een Franse uitzendlicentie via de Franse entiteit Eurosport SAS. Degene die de ‘macht’ over de zenders hebben en die uiteindelijk beslisbevoegd zijn over de zenders zijn niet in Nederland gevestigd, daarvoor is Discovery Communications uiteindelijk een Amerikaans bedrijf die de autonomie niet volledig overlaat aan de lokale vertegenwoordiging. Dat wordt ook duidelijk aan de overeenkomst die het bedrijf met Liberty Global sloot en het bestaan van een belangrijke gezamenlijke aandeelhouder.

Als Delta in Zeeland en M7 Group (Canal Digitaal, Online.nl, TeleSat en TV Vlaanderen) uiteindelijk het als een onmogelijke situatie achten dat hogere vergoedingen moeten worden betaald, en als gevolg daarvan de Discovery/Eurosport-zenders uit het aanbod verdwijnen, is dat zeker niet het einde van de wereld voor diens abonnees. Ook al claimt Discovery/Eurosport exclusiviteit op een aantal fronten in werkelijkheid is dat niet per se zo en bestaan er alternatieven.

Voor de Olympische Spelen bijvoorbeeld geeft het bedrijf aan talloze publieke zenders sublicenties. Delta (in handen van de private equity partij SQT) en M7 Group’s Canal Digitaal (in handen van de private equity partij Astorg) hanteren elk een basis (HD) tarief van 19,95 euro per maand, en zijn daarmee niet de goedkoopste. Discovery Networks Benelux ontkent dat het ome en verdubbeling van haar tarief gaat, maar geeft geen openheid over hoeveel het tarief is.

Bij Ziggo betalen klanten in totaal 350,1 miljoen euro aan gelden aan ‘programming & copyright’ costs. Dat komt neer op 7,33 euro per maand per abonnee dat ten behoeve van het algehele programmapakket wordt betaald (dus NPO/RTL/SBS/Discovery-Eurosport/Ziggo Sport etc). Het tv-abonnement bij Ziggo kost minimaal 18,70 euro bij een kale tv-aansluiting. Over de ‘video’ omzet is dat 32%. Het geeft in ieder geval aan dat tv-zenders inmiddels een relevant deel van het abonnementsgeld verkrijgen, en dat dankzij het openbaren van de jaarrekeningen van Ziggo toen het (tot eind vorig jaar) nog volledig onder Liberty Global viel.

De NPO haalde er in 2015 in totaal 24,16 miljoen euro uit binnen (gemiddeld 28,4 eurocent per maand per huishouden) als neveninkomsten naast de belastingfinanciering voor de doorgifte van haar zenders. De onbeantwoorde vraag is nu hoeveel Discovery Communications, precies verkrijgen van die 7,33 euro; het zal naar alle waarschijnlijkheid beduidend meer dan de NPO zijn.

(David de Jong)